«Όχι βία. Αφήστε μας να ανθίσουμε»

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ

Θεματική Ενότητα: «Ενδιαφέρομαι και Ενεργώ-Κοινωνική Συναίσθηση και Ευθύνη»

Υποθεματική: «Συμπερίληψη-Αλληλοσεβασμός, διαφορετικότητα» (σε συνάφεια με την υποθεματική «Ψυχική και Συναισθηματική Υγεία-Πρόληψη» της Θεματικής Ενότητας «Ζω καλύτερα-Ευ Ζην»

Τίτλος: «Όχι βία. Αφήστε μας να ανθίσουμε»

Σκοπός και στόχοι

Σκοπός του προγράμματος είναι:

❖ η καλλιέργεια αμοιβαίου σεβασμού μεταξύ μαθητών/μαθητριών,

❖ η δημιουργία θετικού σχολικού κλίματος ως παράγοντα πρόληψης και αντιμετώπισης φαινομένων βίας, παρενόχλησης, εξαναγκασμού και σχολικού εκφοβισμού,

❖ η ευαισθητοποίηση στο ζήτημα της διαφορετικότητας, η απόκτηση ενσυναίσθησης και η κατάρριψη στερεοτυπικών συμπεριφορών,

❖ η συμμετοχή των μαθητών/μαθητριών σε παιχνίδια και δράσεις ανάλογου περιεχομένου.

Οι δραστηριότητες που επιλέχθηκαν στόχο έχουν να καλλιεργήσουν την/τις:

❖ δεξιότητες μάθησης 21ου αιώνα (4cs: Κριτική σκέψη, Επικοινωνία, Συνεργασία, Δημιουργικότητα),

❖ δεξιότητες της Κοινωνικής ζωής,

❖ δεξιότητες κοινωνικής ενσυναίσθησης,

❖ συμμετοχή των μαθητών/μαθητριών σε παιχνίδια, εικαστικά δρώμενα, δημιουργικούς διαγωνισμούς.

1ο Εργαστήριο: «Δαμάζω τον θυμό»

❖ Συζήτηση με τους μαθητές/μαθήτριες σχετική με καταστάσεις ή πρόσωπα που τους/τις προκαλούν θυμό. Έκφραση των λόγων που αυτό συμβαίνει. Προβληματισμός, κατάθεση εμπειριών/απόψεων, εύρεση τρόπων διαχείρισης του θυμού.

❖ Παιχνίδια χαλάρωσης: μπαλάκια αποφόρτισης, κινέζικες μπαλίτσες υγείας/χαλάρωσης, ξύλινο παιδικό παιχνίδι για μασάζ στην πλάτη, κομποσκοίνι.

❖ Συμπλήρωση σχετικών φύλλων εφαρμογής*. Θέματα: «Θυμώνω όταν…» και «Ζωγραφίζω πράγματα που με κάνουν να χαλαρώνω». Αποτύπωση/απεικόνιση σκέψεων και σε γραφικό επίπεδο.

❖ Παιχνίδι «Δαμάζω τον θυμό». Ο θυμός ως έντονο συναίσθημα συχνά παρασύρει σε μη επιθυμητά ξεσπάσματα. Για την κατάλυση της ισχύος του απαιτείται ψυχραιμία, σύνεση, λογική και χρήση του οπλοστασίου των κανόνων ορθής συμπεριφοράς για την επαναφορά της ευταξίας και την πρόληψη συγκρούσεων. Αναπαράσταση αυτών μέσω συμβολικού παιχνιδιού/διελκυστίνδας. Στο ένα άκρο η Παιδαγωγός (πανίσχυρος θυμός) και στο αντίπαλο άκρο οι μαθητές/μαθήτριες (ωφέλιμες πρακτικές διαχείρισης) ενώνουν δυνάμεις, προκειμένου να επικρατήσουν.

*Πηγή φύλλων εφαρμογής: Επιστημονικό προσωπικό του ΚΕΝΤΡΟΥ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΤΩΝ ΕΞΑΡΤΗΣΕΩΝ & ΠΡΟΑΓΩΓΗΣ ΤΗΣ ΨΥΧΟΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ Π.Ε. ΚΟΖΑΝΗΣ "ΟΡΙΖΟΝΤΕΣ". Χρησιμοποιούνται μόνο για εκπαιδευτικούς σκοπούς. Θερμές ευχαριστίες.

2ο Εργαστήριο: «Σηκώνω κάρτα αγάπης»

❖ Κατάσταση προβληματισμού/συζήτηση στην ολομέλεια. Παραδείγματα βίας στη σχολική καθημερινότητα, μορφές άσκησης βίας (σωματική, λεκτική, συναισθηματική), αίτια και τρόποι πρόληψης και αντιμετώπισης. Ανταλλαγή σκέψεων, εμπειριών, απόψεων. Κατάθεση προτάσεων επίλυσης διενέξεων. Αναστοχασμός.

❖ Εικαστική έκφραση και δημιουργία. Κατασκευή κάρτας αγάπης: ατομικές συνθέσεις μεικτής τεχνικής (συμβολική ζωγραφική με μαρκαδόρους ή μολύβι, χαρτοκοπτική, χαρτοκολλητική). Έκαστος/εκάστη μαθητής/μαθήτρια φυλά την κάρτα και τη σηκώνει σε περίπτωση εκδήλωσης βίαιης συμπεριφοράς. Παιχνίδι/μορφή υπενθύμισης κανόνων διαχείρισης συγκρουσιακών καταστάσεων, θέσπισης ορίων και καλλιέργειας αμοιβαίου σεβασμού μεταξύ μαθητών/μαθητριών.

3ο Εργαστήριο: «Απελευθερώνω την αγάπη»

❖ Συμβολικό θεατρικό παιχνίδι «Απελευθερώνω την αγάπη». Οι μαθητές/μαθήτριες σε εμβρυακή στάση είναι παγιδευμένοι/ες σε δίχτυ λόγω εκφοβισμού. Αδρανοποιημένοι/ες αδυνατούν να εκπέμψουν θετικά συναισθήματα. Ένα πουλί (σύμβολο φιλίας, ενότητας και θάρρους) με το ράμφος του τρυπά το πλέγμα φόβου. Διαδοχικά τους/τις απελευθερώνει και η αγάπη διαχέεται.

❖ Εικαστική έκφραση και δημιουργία. Ομαδο-συνεργατική σύνθεση που αποτυπώνει το συμβολικό παιχνίδι που προηγήθηκε.

❖ Εικαστική έκφραση και γραφή. Δημιουργία διακοσμητικής τραβέρσας με τη λέξη «ΑΓΑΠΗ» γραμμένη από τους/τις μαθητές/μαθήτριες. 

4ο Εργαστήριο: «Αγαπούμε τα ίδια πράγματα. Μόνο που, όταν με χτυπάς, η δική μου καρδιά σκοτεινιάζει»

❖ Αφήγηση και επεξεργασία του παραμυθιού «Τα χέρια δε χτυπάνε, τα χέρια αγαπάνε» (συγγραφική ομάδα: οι μαθητές του 1ου ολοήμερου νηπιαγωγείου Παλαιοκάστρου, υπεύθυνη νηπιαγωγός/εικονογράφηση: Μαρία Κουτσανοπούλου, επιμέλεια κειμένων: Βιργινία Αρβανιτίδου).

❖ Εικαστική έκφραση και δημιουργία. Ατομικά ιχνογραφήματα με μαρκαδόρους και κηροπαστέλ. Διπλώνουμε στη μέση μία σελίδα και σχεδιάζουμε μία καρδιά. Χρωματίζουμε το ένα της κομμάτι με θερμά και φωτεινά χρώματα, συμβολίζοντας την καρδιά ενός ξέγνοιαστου παιδιού. Στο άλλο μισό της καρδιάς χρησιμοποιούμε ψυχρά ή σκοτεινά χρώματα, αποδίδοντας την καρδιά ενός παιδιού που υφίσταται σχολικό εκφοβισμό.

❖ Εικαστική έκφραση και γραφή. Ομαδική σύνθεση με κηροπαστέλ και μαρκαδόρους. Κόβουμε δύο όμοιες καρδιές, μια με φωτεινό και μία με σκοτεινό/σκούρο χρώμα. Ζωγραφίζουμε μέσα σε αυτές και αποδίδουμε συμβολικά αλλά και με λέξεις το μήνυμα της λεζάντας («Αγαπούμε τα ίδια πράγματα. Μόνο που, όταν με χτυπάς, η δική μου καρδιά σκοτεινιάζει»).

5ο Εργαστήριο: «Κάνε μια ευχή»

❖ Γνωριμία με το έργο και τη δράση του Ιδρύματος «Κάνε μία ευχή». Παρατήρηση του υλικού που έχει αποσταλεί. Καταστάσεις προβληματισμού, συζήτηση, ανταλλαγή απόψεων.

❖ Εικαστική έκφραση και δημιουργία. Ομαδο-συνεργατική δημιουργία αφίσας/αστεριού. Αποστολή της δημιουργίας στο ίδρυμα ως ένδειξη εκδήλωσης αγάπης και συνακόλουθη συμμετοχή στον διαγωνισμό.

❖ Φύλλο εφαρμογής (ατομικά ιχνογραφήματα με μαρκαδόρους) για το portfolio, εμπνευσμένο από την αφίσα του Ιδρύματος «Κάνε μία ευχή». Θέμα: «Σχεδίασε το Αστέρι σου!».

Αξιολόγηση

Με την ολοκλήρωση του δεύτερου θεματικού κύκλου «Ενδιαφέρομαι και Ενεργώ-Κοινωνική Συναίσθηση και Ευθύνη» με τίτλο «Όχι βία. Αφήστε μας να ανθίσουμε» διαπιστώνεται ότι οι στόχοι που τέθηκαν επιτεύχθηκαν. Οι μαθητές/μαθήτριες προβληματίστηκαν, εξέφρασαν απόψεις, αναζήτησαν λύσεις και συνετέλεσαν στη δημιουργία θετικού σχολικού κλίματος και επίλυσης συγκρουσιακών καταστάσεων.

Συμμετείχαν σε παιχνίδια και δράσεις καλλιέργειας αμοιβαίου σεβασμού, απέκτησαν ενσυναίσθηση και ευαισθητοποιήθηκαν στο ζήτημα της διαφορετικότητας και κατάρριψης στερεοτυπικών συμπεριφορών.

Ανέπτυξαν δεξιότητες μάθησης 21ου αιώνα (4cs: Κριτική σκέψη, Επικοινωνία, Συνεργασία, Δημιουργικότητα), κοινωνικής ζωής και συμμετείχαν σε συμβολικά παιχνίδια, εικαστικά δρώμενα και δημιουργικούς διαγωνισμούς.

Επεξεργάστηκαν και ερμήνευσαν σωστά αισθητηριακά ερεθίσματα, αναγνώρισαν τα ανθρώπινα συναισθήματα, ψυχαγωγήθηκαν και προβληματίστηκαν μέσα από αναγνώσματα παιδικής λογοτεχνίας.

Τέλος, παρήγαγαν εικαστικές συνθέσεις που εκτίθενται στον χώρο φιλοξενίας ειδικών επιστημόνων και γονέων κατά την υλοποίηση των προγραμματισμένων επιμορφωτικών συναντήσεων γονέων και εκπαιδευτικών, ώστε να επικοινωνήσουν μηνύματα αγάπης, πρόληψης και αντιμετώπισης φαινομένων βίας, παρενόχλησης, εξαναγκασμού και σχολικού εκφοβισμού.