ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ
Θεματική Ενότητα: «Φροντίζω το Περιβάλλον»
Υποθεματική: «Φυσικές καταστροφές, Πολιτική προστασία»
Τίτλος: «Δέντρα πηγή ζωής. Το τελευταίο δέντρο»
Σκοπός και στόχοι
Σκοπός του προγράμματος είναι οι μαθητές/μαθήτριες:
❖ να αντιληφθούν την ωφελιμότητα/ευεργετική αξία των δέντρων και των δασών,
❖ να ευαισθητοποιηθούν στο ζήτημα των πυρκαγιών και των φυσικών καταστροφών,
❖ να προτείνουν τρόπους προστασίας των δασών,
❖ να υιοθετήσουν συμπεριφορές υπευθυνότητας και οικολογική συνείδηση.
Οι δραστηριότητες που επιλέχθηκαν στόχο έχουν να καλλιεργήσουν την/τις:
❖ δεξιότητες μάθησης 21ου αιώνα (4cs: Κριτική σκέψη, Επικοινωνία, Συνεργασία, Δημιουργικότητα),
❖ παραγωγική μάθηση μέσω των τεχνών και της δημιουργικότητας,
❖ ικανότητα έκφρασης μέσω εικαστικών δημιουργιών, διαδραστικών παιχνιδιών, κατασκευών,
❖ κοινωνικές δεξιότητες.
1ο Εργαστήριο: «Γνωριμία με το δέντρο»
❖ Αναζήτηση πληροφοριών σχετικών με το θέμα κι εμπλουτισμός γνώσεων με τη βοήθεια του βιβλίου «Το δέντρο είναι ζωή», εκδόσεις: μαργαρίτα.
❖ Εκμάθηση των μερών που αποτελούν τα δέντρα, διάκριση αυτών σε αειθαλή και φυλλοβόλα, παρατήρηση δέντρων στον αύλειο χώρο του σχολείου.
❖ Γλωσσικά παιχνίδια με καρτέλες, στις οποίες αναγράφονται τα μέρη του δέντρου (λέξεις: «ΡΙΖΕΣ», «ΚΟΡΜΟΣ», «ΚΛΑΔΙΑ», «ΦΥΛΛΑ», «ΑΝΘΗ», «ΚΑΡΠΟΙ») και τα γράμματα που τις συνθέτουν. Συλλαβισμός των λέξεων, αναγνώριση του ήχου του αρχικού τους γράμματος και των επιμέρους γραμμάτων.
2ο Εργαστήριο: Δέντρα πηγή ζωής

❖ Συζήτηση στην ολομέλεια, αναζήτηση πληροφοριών, παρατήρηση. Ανταλλαγή απόψεων/εμπειριών σχετικών με την προσφορά του δάσους (οξυγόνο/σωματική υγεία, επαφή με τη φύση/ψυχική υγεία, παροχή ξυλείας, χαρτιού, φρούτων, βοτάνων, φαρμακευτικών φυτών).
❖ Αναφορά στην ευεργετική επίδραση των δασών στη βελτίωση του κλίματος της περιοχής, στην προστασία από πλημμύρες, στη στέγαση ζώων.
❖ Αναφορά στους κινδύνους που απειλούν το δάσος (υπερβολική υλοτόμηση για ξυλεία/θέρμανση, πυρκαγιές από υψηλή θερμοκρασία, γυαλιά, εμπρησμό, ανθρώπινη απροσεξία/ανευθυνότητα).
❖ Εύρεση τρόπων προστασίας του δάσους (ανακύκλωση, συμμετοχή σε αναδασώσεις, ευαισθητοποίηση της κοινωνίας, κλήση άμεσης δράσης σε περίπτωση πυρκαγιάς).



Οι εικαστικές δημιουργίες είναι έργα των μαθητών/μαθητριών με μαρκαδόρους και κηροπαστέλ. Το δίπτυχο αποδίδει την ευεργετική αξία του δάσους (αριστερή απεικόνιση) και τους κινδύνους/φυσικές καταστροφές (δεξιά απεικόνιση).
3ο Εργαστήριο: «Από τον σπόρο στο δέντρο»
❖ Ακρόαση του παραμυθιού «Ένα δέντρο ζητάει αυλή» (συγγραφέας: Λίτσα Παναγιωτοπούλου, εικονογράφηση: Νίκος Μαρουλάκης, εκδόσεις: ΜΙΝΩΑΣ), συζήτηση, περιγραφή εικόνων, ανα-αφήγηση, επεξεργασία/εμβάθυνση.
❖ Δημιουργία παιχνιδιού λογικομαθηματικών συσχετίσεων: καρτέλες χρονικής ακολουθίας με τα στάδια ανάπτυξης ενός δέντρου.
4ο Εργαστήριο: «Το τελευταίο δέντρο»
❖ Επεξεργασία στην ολομέλεια υλικού από το αρχείο του σχολείου, το περιεχόμενό του οποίου υπάρχει στον ακόλουθο σύνδεσμο:
Το δέντρο της ζωής σε τέσσερις εποχές ("Το δέντρο της ζωής σε τέσσερις εποχές"-Υπουργείο Πολιτισμού/ΥΠ.ΠΟ. 2008. Χρησιμοποιείται μόνο για εκπαιδευτικούς σκοπούς).
❖ Γνωριμία με έργα των Ελλήνων ζωγράφων Κώστα Τσόκλη και Γιώργου Ξένου. Περιγραφή αυτών, εντοπισμός στοιχείων που μας εντυπωσιάζουν, έκφραση συναισθημάτων που μας δημιουργούν.
❖ Εικαστική δημιουργία: ομαδική σύνθεση/δημιουργία με θέμα «Το τελευταίο δέντρο» ή/και ατομικά ιχνογραφήματα, που αποδίδουν τις πυρκαγιές.
Αξιολόγηση
Αφού ολοκληρώθηκε η τρίτη θεματική ενότητα «Φροντίζω το Περιβάλλον» των εργαστηρίων δεξιοτήτων με τίτλο «Δέντρα Πηγή Ζωής. Το Τελευταίο Δέντρο», διαπιστώνουμε ότι οι στόχοι που τέθηκαν επιτεύχθηκαν.
Οι μαθητές/μαθήτριες συζήτησαν, μοιράστηκαν εμπειρίες, αντάλλαξαν πληροφορίες και απόψεις, έμαθαν τα μέρη από τα οποία αποτελείται ένα δέντρο, διέκριναν τα δέντρα σε «αειθαλή» και «φυλλοβόλα» κι εμπλούτισαν το λεξιλόγιό τους. Μέσω γλωσσικών παιχνιδιών, έμαθαν τη σημασία νέων λέξεων, τις συλλάβισαν, εντόπισαν τον ήχο του αρχικού τους γράμματος, αναγνώρισαν τα γράμματα που τις συνθέτουν και τις αντέγραψαν. Ψυχαγωγήθηκαν με την ανάγνωση παιδικών λογοτεχνικών κειμένων. Γνώρισαν την πορεία ανάπτυξης ενός δέντρου, κατασκεύασαν παιχνίδια.
Αντιλήφθηκαν τις αιτίες καταστροφής του δάσους, απέκτησαν θετική στάση και ενεργοποιήθηκαν για την προστασία του. Γνώρισαν τα έργα μεγάλων ζωγράφων, εκφράστηκαν καλλιτεχνικά μέσα από ατομικές και ομαδο-συνεργατικές δημιουργίες και μετέφεραν τις γνώσεις που απέκτησαν και σε γραφικό επίπεδο (φύλλα εφαρμογής).